Hoài niệm thu Hà Nội với những dấu ấn thời gian

Trong bài thơ "Ngày tôi về Hà Nội", thi sĩ Hoàng Hạnh không chỉ khắc họa vẻ đẹp thiên nhiên mà còn gửi gắm vào đó những cảm xúc nhớ nhung, hoài niệm về một thành phố thân thương. Bài thơ không chỉ là hành trình trở về của một người con xa quê, mà còn là hành trình tìm lại những giá trị tinh thần sâu xa, những kỷ niệm gắn bó suốt cuộc đời.

Mở đầu bài thơ, thi sĩ Hoàng Hạnh vẽ nên một bức tranh Hà Nội mùa thu ngập tràn màu sắc và hương vị. Đó là “hàng sấu xanh búp cành”, một hình ảnh rất đặc trưng của Hà Nội khi những cây sấu chuẩn bị kết trái. Cảnh vật này không chỉ là minh chứng cho sự chuyển giao mùa mà còn gợi lên một cảm giác thân quen, gần gũi.

Hình ảnh “lấp ló từng kẽ lá” và “quả từng chùm rung rinh” như làm sống dậy trong tâm hồn người đọc sự nhộn nhịp, tươi mới của mùa thu Hà Nội. Chúng không chỉ là hình ảnh đơn thuần của cây cối, mà còn là những biểu tượng của thời gian, của sự thay đổi không ngừng của cuộc sống.

Sang khổ thơ thứ hai, nhà thơ mô tả khung cảnh “Ô cửa sổ màu xanh xanh”, với “chiều chiều căng đầy gió”. Cảnh vật này thể hiện sự bình yên, thư thái của một buổi chiều mùa thu, khi những làn gió nhẹ nhàng thổi qua, hòa quyện với sắc xanh mát mẻ của thiên nhiên.

Những hình ảnh đó vừa thật gần gũi, vừa như một sự mời gọi con người trở về với sự tĩnh lặng của tâm hồn, bỏ lại phía sau những ồn ào, vội vã của cuộc sống. Đồng thời, sự xuất hiện của “một ngày thơm quả chín” là chi tiết tinh tế, khơi gợi hương vị ngọt ngào, hương thơm của mùa thu, của một thời điểm đặc biệt trong năm.

“Ngày tôi về Hà Nội” không chỉ là sự miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên, mà còn là sự trở về trong tâm hồn của người viết. Câu thơ “Ngày tôi về Hà Nội” như một lời thì thầm, một lời gọi mời da diết về quê hương, nơi mà mỗi cây, mỗi ngõ phố đều chứa đựng bao kỷ niệm, bao sự gắn bó sâu sắc.

Những chi tiết như “sắp cuối hè sang thu”, “mùa sấu non, sấu chín” là những tín hiệu của sự chuyển mùa nhưng cũng đồng thời là biểu trưng cho sự chuyển mình của chính con người. Mùa thu Hà Nội, với những quả sấu chín mọng, như hình ảnh của thời gian trôi qua, của những kỷ niệm ngọt ngào, mà mỗi lần trở về là một lần nhớ lại, một lần tìm lại ký ức đã đi qua.

Mùa thu ở đây không những mang một vẻ đẹp về mặt thiên nhiên mà còn gợi lên trong lòng người đọc cảm giác của sự trở lại, của sự hối hả mong chờ những khoảnh khắc yên bình, thư thái. Đây là thời điểm mà con người ta có thể cảm nhận được sự nhẹ nhàng, thanh thoát, sự tái tạo tâm hồn sau những tháng ngày bôn ba vất vả.

Bài thơ phản ánh mối quan hệ mật thiết giữa con người và thiên nhiên. Những hình ảnh cây cối, hoa trái trong bài thơ là yếu tố thiên nhiên, là đối tượng gắn bó, gần gũi với người dân Hà Nội. “Mùa sấu non, sấu chín” là mùa của cây cối, mùa của ký ức, của những xúc cảm mà người dân Hà Nội sẽ mang theo suốt đời.

Chính vì vậy, “suốt một đời mang theo” là sự gắn bó với thành phố, với những gì thuộc về nó; là những kỷ niệm mà mỗi người sẽ khắc ghi trong tâm hồn suốt cuộc đời.

Không chỉ dừng lại ở việc mô tả vẻ đẹp của mùa thu Hà Nội, tác giả còn thể hiện sự chuyển đổi của thời gian. Những câu thơ như “Sắp cuối hè sang thu” hay “Mùa sấu non, sấu chín” như những dấu hiệu của thời gian đang trôi qua, không ngừng thay đổi. Đây là những khoảnh khắc đẹp đẽ mà mỗi người đều có thể cảm nhận nhưng cũng chỉ có thể cảm nhận được khi người ta thực sự trở về, khi người ta dành thời gian để nhìn ngắm, để đắm chìm trong sự chuyển mình của thiên nhiên.

“Ngày tôi về Hà Nội” của nhà thơ Hoàng Hạnh là một tác phẩm giàu cảm xúc, mang đậm tính chất hoài niệm, nhắc nhở chúng ta về những ký ức gắn bó sâu sắc với quê hương. Qua những hình ảnh tươi đẹp và tinh tế, nhà thơ đã truyền tải một thông điệp sâu sắc về tình yêu quê hương, những khoảnh khắc yên bình, ngọt ngào của cuộc sống. Đó là mùa thu của Hà Nội, mùa của tâm hồn, mùa của những cảm xúc đầy ắp yêu thương.

Báo Tuổi trẻ Thủ đô trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!

NGÀY TÔI VỀ HÀ NỘI

Ngày tôi về Hà Nội

Hàng sấu xanh búp cành

Lấp ló từng kẽ lá

Quả từng chùm rung rinh.

Ô cửa sổ màu xanh xanh

Chiều chiều căng đầy gió

Một ngày thơm quả chín

Mùa thu về đầy tay.

Ngày tôi về Hà Nội

Sắp cuối hè sang thu

Mùa sấu non, sấu chín

Suốt một đời mang theo.

Ngày 28/6/2024