Chống hàng giả: Không gián đoạn, bỏ trống thị trường khi sáp nhập tỉnh

Trong bối cảnh cả hệ thống chính trị đang bước vào giai đoạn cao điểm tái cấu trúc, tổ chức bộ máy, từ Trung ương tới địa phương, từ cơ quan quản lý nhà nước đến lực lượng thực thi, một mệnh lệnh cấp bách được đặt ra: “Không bỏ sót nhiệm vụ. Không để có khoảng trống pháp lý. Không vì sắp xếp tổ chức bộ máy mà buông lỏng quản lý”, nhất là với trận tuyến chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đang ngày càng cam go, phức tạp.

Chưa đầy một tháng sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện số 65/CĐ-TTg ngày 13/5/2025 về mở đợt cao điểm toàn quốc trong chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả thì hàng loạt điểm nóng đã được lực lượng chức năng phát hiện và triệt phá.

Hàng không rõ nguồn gốc từ các trung tâm thương mại lớn như Saigon Square (TP. Hồ Chí Minh), chợ Ninh Hiệp (Hà Nội), các tuyến phố du lịch tại Đà Nẵng... đến các tụ điểm sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ đến các gian hàng bán online trên sàn thương mại điện tử.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, cuộc chiến chống hàng giả đã và đang đứng trước nhiều thách thức mà tâm lý người tiêu dùng là trở ngại hàng đầu. Tại tọa đàm “Triệt tận gốc hàng giả, hàng kém chất lượng: Bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp” do Báo Thanh Niên tổ chức ngày 11/6, ông Huỳnh Đức Trọng - Giám đốc Công ty Yến sào Khánh Hòa - chi nhánh TP. Hồ Chí Minh - chia sẻ, giới kinh doanh yến có câu "Người mua không dùng, người dùng không mua" để nói về tình trạng nhiều người mua yến sào giá rẻ để đi tặng, còn bản thân dùng thì mua sản phẩm khác.

"Khi chúng tôi khảo sát trong bệnh viện, người bệnh đã bệnh lại còn được tặng yến giả. Thực trạng của vấn nạn hàng giả là ở đây” - ông Trọng chia sẻ và cho rằng, để ngăn chặn hàng giả hiệu quả phải bắt đầu từ nhận thức, ý thức của mỗi người tiêu dùng. Ông kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo nên đưa chương trình giáo dục học sinh về hàng giả, hàng kém chất lượng vào giảng dạy để từ đó nâng cao ý thức tiêu dùng.

Tương tự, đối với sản phẩm sữa, bà Trần Thị Hồng Nhung - Giám đốc phát triển Công ty CP Đầu tư Thế giới sữa thông tin, liên tiếp các vụ sản xuất, kinh doanh sữa giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ được lực lượng chức năng phát hiện xử lý, thế nhưng, vì tâm lý ham rẻ, sính hàng ngoại, nhiều bố mẹ sẵn sàng mua sữa online; thậm chí, mua sữa để được tặng quà hấp dẫn.

“Mua 5 lon sữa cho bé, tặng mẹ 1 nồi cơm điện. Mẹ mua sữa chỉ vì thích nồi cơm điện. Đó là lý do sữa giả, sữa kém chất lượng tồn tại” -  bà Nhung dẫn chứng thực tế.

Cũng chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương về những thách thức trong công tác đấu tranh phòng, chống hàng giả, ông Nguyễn Tiến Đạt - Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường TP. Hồ Chí Minh cho biết, cuộc chiến này là một câu chuyện dài kỳ.

Cùng với các cơ quan chức năng, cuộc chiến này cần sự vào cuộc, đồng hành của người tiêu dùng. “Người tiêu dùng nên có thái độ không chấp nhận thỏa hiệp với những đối tượng phi pháp và cần nhận thức để tự bảo vệ mình. Bởi, khi người tiêu dùng mua hàng trên mạng, họ đã tự nhận thiệt hại về mình” - ông Đạt khuyến cáo.

Không bỏ trống, gián đoạn kiểm tra, kiểm soát thị trường

Cao điểm phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đang nhận được sự quan tâm, hưởng ứng đặc biệt của doanh nghiệp và đông đảo người tiêu dùng cả nước. Song, trong cao điểm sáp nhập các tỉnh, thành phố và tinh gọn lại nhiều bộ máy hoạt động... nhiều ý kiến lo lắng sẽ xuất hiện khoảng trống pháp lý, buông lỏng địa bàn trong cuộc chiến chống hàng giả.

Tuy nhiên, ngay từ Chỉ thị số 13/CT-TTg ngày 17/5/2025, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo, công tác chống buôn lậu cần phải làm thường xuyên, toàn diện, liên tục, không ngừng nghỉ với phương châm “xử lý một vụ, cảnh tỉnh cả vùng, cả lĩnh vực”, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”.

Đáng chú ý, Thủ tướng đã chỉ đạo: “Tăng cường hiệu quả, tạo chuyển biến đột phá trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gắn với quá trình sắp xếp đơn vị hành chính các cấp, nâng cao năng lực quản lý, phân định trách nhiệm, chức năng, nhiệm vụ, không để chồng chéo, bỏ sót nhiệm vụ, không để khoảng trống trong quản lý nhà nước”.

Sự quyết liệt của Chính phủ trong cuộc chiến chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả cũng là quyết tâm của các bộ, ngành, địa phương. Với Bộ Công Thương, tại Quyết định số 1398/QĐ-BCT ngày 20/5/2025, Bộ Công Thương đã nêu rõ mục tiêu chiến lược đó chính là: “Tiến tới chấm dứt tình trạng sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng lậu”. Quyết tâm này đã thể hiện sự chuyển hướng từ phòng ngừa sang tấn công chủ động; chuyển trọng tâm từ hành động bị động sang xử lý chủ động, cảnh báo sớm để nâng cao hiệu quả.

Thông tin tới phóng viên Báo Công Thương, cũng như giải tỏa lo lắng của nhiều người tiêu dùng về “khoảng lặng” của công tác quản lý thị trường trong quá trình sáp nhập tỉnh, thành phố, ông Trần Việt Hùng - Trưởng Phòng nghiệp vụ Quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương - khẳng định, công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả sẽ diễn ra thường xuyên, hàng ngày, hàng giờ và liên tục không ngừng nghỉ.

“Không chỉ riêng lực lượng quản lý thị trường, thời gian qua, các lực lượng chức năng như Công an, Hải quan, Biên phòng... cũng đã và đang tăng cường lực lượng thực hiện triển khai các chỉ đạo của Chính phủ. Không chỉ trong cao điểm, công tác này kiểm tra, kiểm soát thị trường sẽ được thực hiện hàng ngày trong thời gian tới đây để hướng tới một mục tiêu cao nhất là chấm dứt hàng giả.

Với sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ, sự sát sao từ lãnh đạo Bộ Công Thương, công tác quản lý, triển khai và thực thi nhiệm vụ kiểm tra, giám sát thị trường sẽ được triển khai liên tục trên tinh thần không có khoảng trống, không bị đứt đoạn" - ông Trần Việt Hùng nhấn mạnh.

Đưa ra giải pháp để cuộc chiến chống hàng giả đạt hiệu quả cao nhất, lãnh đạo Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho rằng, trước hết, UBND các cấp là đơn vị nắm rất rõ hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn mình. Chính vì vậy, đề nghị UBND các cấp cần nâng cao trách nhiệm trong công tác này. Đây cũng là chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ trong nhiều cuộc họp trước đó. Lãnh đạo Chính phủ đã nhiều lần nhấn mạnh đến trách nhiệm trong công tác đấu tranh, phòng, chống hàng giả sẽ thuộc về UBND các cấp; bộ, ngành có nhiệm vụ xây dựng chính sách, phối hợp làm các vụ việc liên vùng, liên tỉnh...

Thứ hai, cùng với hoạt động kiểm tra, kiểm soát, cần kết hợp công tác tuyên truyền, ký cam kết để các tiểu thương, chủ cơ sở không “tiếp tay”, kinh doanh hàng hóa vi phạm.

Thứ ba, tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người tiêu dùng, khuyến cáo người tiêu dùng không được thỏa hiệp với hàng giả.

“Làm tốt công tác này hơn nữa, trong thời gian tới, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước sẽ tiếp tục mở các đợt trưng bày hàng thật - hàng giả để trang bị thêm kiến thức cho người tiêu dùng tránh mua phải sản phẩm giả. Chúng tôi đã nhiều lần tổ chức hoạt động này và nhận được sự phản hồi rất tích cực từ phía các cơ quan chức năng cũng như người tiêu dùng cả nước. Trưng bày hàng thật - hàng giả cũng là một trong nhiều giải pháp để tiến tới mục tiêu chấm dứt hàng giả” - ông Trần Việt Hùng chia sẻ.

Với quyết tâm của Chính phủ, sự đồng thuận của các bộ, ngành và các văn bản hành động mạnh mẽ, cuộc chiến chống buôn lậu, gian lận thương mại hàng giả không chỉ dừng lại ở con số vụ việc được xử lý, mà hướng đến mục tiêu lớn hơn: Tạo dựng lòng tin để giữ vững kỷ cương, từ đó kiến tạo một thị trường thương mại minh bạch, phát triển bền vững.

Sáng 12/6, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025. Cả nước có 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm 28 tỉnh và 6 thành phố.

Trong thời gian sắp xếp, hoàn thiện cơ cấu, bộ máy hoạt động của 34 tỉnh thành, công tác quản lý thị trường sẽ được triển khai liên tục trên tinh thần không có khoảng trống, không bị đứt đoạn.