Thoát nghèo bền vững ở Long Tân từ sự đột phá của kinh tế hợp tác

Ở xã Long Tân có HTX cây ăn trái Long Tân được thành lập từ giữa tháng 5/2023, có 20 thành viên với 67ha, trồng các loại cây ăn trái, trong đó có 49ha sầu riêng, bưởi da xanh 10 ha, mít ruột đỏ 5ha và vú sữa hoàng kim 3ha. Sản lượng ước tính năm nay hơn 110 tấn sầu riêng, trên 100 tấn bưởi da xanh, hơn 15 tấn vú sữa hoàng kim, diện tích trồng mít cây chưa cho thu hoạch.

Định hướng đúng cho HTX cây ăn trái vươn lên

HTX này được thành lập có vốn điều lệ 3 tỷ đồng, trong đó anh Trần Thanh Thoảng (ở thôn 7, xã Long Tân) là Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc. 

HTX Long Tân được kỳ vọng sẽ giúp các nông hộ vận dụng chính sách hỗ trợ của Nhà nước và tập trung huy động các nguồn lực để tạo ra sức mạnh tập thể, hướng đến sản xuất, trồng trọt an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP và xây dựng sản phẩm OCOP, cung ứng trái cây tươi chất lượng ra thị trường. 

Nhất là chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm, cùng nhau quản lý trồng trọt đảm bảo môi trường, dịch hại, cũng như nhập nguồn vật tư nông nghiệp với giá cả ổn định. Từ đó góp phần giảm chi phí đầu vào, tăng năng suất, sản lượng, thu nhập cho thành viên HTX.

Vào tháng 6/2023, lãnh đạo huyện Phú Riềng đã đến HTX cây ăn trái Long Tân để nắm bắt tình hình hoạt động, đồng thời định hướng các thành viên HTX sản xuất sầu riêng theo tiêu chuẩn VietGAP, hướng tới xây dựng sản phẩm OCOP.

Ban quản trị HTX cho biết, tuy mới thành lập nhưng HTX hoạt động cơ bản ổn định, luôn nhận được sự quan tâm sát sao, kịp thời hỗ trợ từ các cấp chính quyền, giúp đỡ HTX trong quá trình xây dựng sản phẩm nông nghiệp đạt chuẩn VietGAP, xây dựng sản phẩm đạt chuẩn OCOP và có mã số vùng trồng cho nông sản HTX.

Là “cánh chim đầu đàn” của HTX Long Tân, anh Trần Thanh Thoảng được đánh giá vừa là một trí thức trẻ, bỏ việc lương cao để trở về vùng quê tham gia phát triển kinh tế tập thể và làm thương hiệu cho trái cây chất lượng cao ở địa phương.

Bản thân anh Thoảng từ cách đây 5 năm đã quyết định chuyển đổi toàn bộ 6ha cà phê già cỗi cho năng suất thấp sang trồng bưởi da xanh và vú sữa hoàng kim. Mỗi loại trồng trên diện tích 3ha.

Trong đó, mô hình trồng vú sữa hoàng kim của anh Thoảng đã cho thấy hiệu quả, khi vườn cây bắt đầu cho thu hoạch khoảng 50% diện tích, giá thành trái vú sữa thương phẩm luôn dao động ở mức cao từ 100 đến 160 ngàn đồng/kg.

Sẽ là “đầu tàu” dẫn dắt xuất khẩu sầu riêng

Ông Nguyễn Hữu Chúc, Chủ tịch UBND xã Long Tân, cho biết: Cây vú sữa hoàng kim giá trị bán ra cao gấp khoảng ba, bốn lần cây vú sữa truyền thống. "Chúng tôi xác định mô hình trồng vú sữa Hoàng Kim của nhà anh Thoảng là mô hình trái cây áp dụng tiến bộ kỹ thuật, và là mô hình điểm, tốt nhất của xã", ông nói. 

Theo ông Chúc, đây là cơ sở để xã tiến tới sẽ tổ chức cho Hội nông dân và các hộ nông dân trong xã tham quan, học hỏi. Mô hình này tương đối phù hợp với các gia đình có đất canh tác ít, từ đó xã sẽ nhân rộng mô hình này ra.

Ngoài HTX cây ăn trái Long Tân đang được kỳ vọng làm thương hiệu cho cây ăn trái chất lượng cao thì ở xã Long Tân còn có HTX sầu riêng Long Phú, được đánh giá là một HTX điển hình của huyện Phú Riềng. 

HTX sầu riêng Long Phú hiện có 14 thành viên với 25ha sầu riêng, trong đó 15ha đang kiến thiết cơ bản và 10ha đang cho thu hoạch, sản lượng khoảng 20 tấn/ha. HTX hiện đã áp dụng mô hình VietGAP trong sản xuất và sản phẩm đã cung ứng nhiều trên thị trường trong nước và xuất khẩu. Với giá bán từ 50 - 60 nghìn đồng/kg, doanh thu bình quân của HTX từ 1 - 1,2 tỷ đồng/ha; sau khi trừ chi phí, lợi nhuận thu về khoảng 600 - 800 triệu đồng.

Là thành viên của HTX sầu riêng Long Phú và đang có 2ha cây sầu riêng, ông Phạm Thành Chung cho biết trước đây ông canh tác theo kiểu truyền thống, việc sử dụng bừa bãi phân bón hóa học, thuốc trừ sâu nên cây sầu riêng chỉ xanh tốt được trong 3 năm đầu, còn sau đó cây xuống sức, bị sâu bệnh rồi chết dần.

Còn từ khi tham gia vào HTX, theo ông Chung, nhờ được tập huấn và áp dụng khoa học, canh tác theo hướng hữu cơ thì 2 ha sầu riêng cho thu hoạch ổn định, mỗi năm thu lợi không dưới 300 triệu đồng. Và nhờ trồng sầu riêng sạch thì chắc chắn xuất khẩu mới đảm bảo đầu ra lâu dài.

HTX Long Phú cũng là một trong các HTX được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Phước chọn làm “đầu tàu” dẫn dắt sầu riêng Bình Phước xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc.

Như chia sẻ của ông Nguyễn Hữu Năm, Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX sầu riêng Long Phú, đa số vườn sầu riêng của HTX đạt 5 - 7 năm tuổi, tổng sản lượng dự kiến trong các niên vụ tới đạt khoảng 1.000 tấn/năm. Chưa kể nếu xuất chính ngạch hiệu quả sẽ có nhiều bà con trong vùng này xin tham gia, diện tích và sản lượng sẽ còn tăng nhiều. 

“Tới đây, bên cạnh thực hiện đúng theo yêu cầu của nhà nước, HTX sẽ xây dựng kho đông để phù hợp với điều kiện của các nhà nhập khẩu”, ông Năm nói.

Nhắc đến ông Nguyễn Hữu Năm, người đứng đầu HTX Long Phú ở xã Long Tân, người dân địa phương thường gọi cái tên thân mật là “ông Năm sầu riêng”. Dù đã ngoài 70 tuổi nhưng ông Năm vẫn giữ niềm say mê nghiên cứu, sáng tạo ra máy móc hữu ích trong chăm sóc cây trồng và đặc biệt là sầu riêng hữu cơ.       

Giảm nhanh số hộ nghèo

Trước đó, từ quy trình sản xuất an toàn, chính ông Năm đã đứng ra vận động hộ trồng sầu riêng ở địa phương thành lập HTX Long Phú. Hiện diện tích của HTX trồng theo hướng hữu cơ, áp dụng hiệu quả nhiều sáng chế của “ông Nam sầu riêng”, sản xuất tập trung và phát triển sầu riêng theo tiêu chuẩn VietGAP.

Với những cá nhân tâm huyết như ông Năm ở HTX sầu riêng Long Phú cho đến ông Thoảng ở HTX cây ăn trái Long Tân, tin rằng hoạt động phát triển kinh tế tập thể ở xã Long Tân sẽ ngày càng được nâng lên, góp phần tích cực vào xóa đói giảm nghèo tại địa phương.

Đặc biệt khi xã Long Tân là một trong những xã có số hộ dân tộc thiểu số tập trung đông của huyện Phú Riềng. Và đây cũng từng là một trong những xã có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất của huyện.

Chính vì thế, công tác giảm nghèo những năm qua ở xã Long Tân luôn được các cấp chính quyền ở tỉnh Bình Phước chú trọng quan tâm, đưa ra nhiều giải pháp, bao gồm phát triển các HTX nhằm từng bước góp phần tích cực vào công tác giảm nghèo, nâng cao đời sống cho người dân.

Trong những năm qua, vùng đồng bào dân tộc thiểu số xã Long Tân được đầu tư nhiều chương trình, dự án phát triển kinh tế, xã hội. Từ đó đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào được nâng lên rõ rệt.

Để làm tốt công tác giảm nghèo bền vững, chính quyền xã Long Tân đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, khơi dậy ý chí vươn lên thoát nghèo của hộ nghèo, cận nghèo trong xã. Từ việc phát triển các HTX và những chương trình, dự án của trung ương và địa phương, xã đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân vươn lên thoát nghèo

Nhờ đó, nếu như năm 2016, xã Long Tân có 210 hộ nghèo, 170 hộ cận nghèo, thì đến nay xã chỉ còn 9 hộ nghèo, 65 hộ cận nghèo. Lãnh đạo xã cho biết các chính sách giảm nghèo của địa phương đang được tiếp tục thực hiện như: Hỗ trợ nhà ở để người dân yên tâm lao động, sản xuất; hỗ trợ cây - con giống đúng thời điểm và tập huấn kỹ thuật nuôi, trồng cho người dân; hỗ trợ nông cụ sản xuất theo nhu cầu của các hộ được thụ hưởng…

                                                                                        Thanh Loan