Lãi suất tiết kiệm rục rịch tăng, vẫn còn yếu tố giảm áp lực

Trong báo cáo phân tích gần đây, các chuyên gia tại Công ty Chứng khoán MB (MBS) cho rằng lãi suất huy động có thể chịu áp lực tăng trong giai đoạn cuối năm do tín dụng mở rộng nhanh, đặc biệt sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho phép nới thêm chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các tổ chức tín dụng nhằm đáp ứng nhu cầu vốn của nền kinh tế.

Nhiều ngân hàng công bố tặng thêm lãi suất

Một làn sóng tăng lãi suất huy động đang lan rộng trong những ngày cuối tháng 10. Đáng chú ý, bên cạnh việc tăng lãi suất, nhiều ngân hàng lựa chọn hình thức ưu đãi như cộng thêm lãi suất hoặc tặng quà cho khách hàng gửi tiết kiệm để thu hút thêm nguồn vốn từ cư dân.

Ở khối ngân hàng quốc doanh, VietinBank triển khai chương trình "Tiết kiệm sinh lời - Quà tặng tức thời" cho khách hàng cá nhân gửi tiền tại quầy có cơ hội nhận quà tặng bằng tiền mặt hoặc hiện vật với giá trị lên tới 800.000 đồng. Đồng thời, ngân hàng cộng thêm từ 0,3 đến 1%/năm lãi suất cho khách hàng gửi tiết kiệm trực tuyến kỳ hạn 1-10 tháng.

Vietcombank cũng tung ra chương trình ưu đãi lớn nhằm thu hút tiền gửi. Cụ thể, khách hàng gửi tiết kiệm từ 1 tỷ đồng trở lên tại quầy được tặng điểm VCB Loyalty tương ứng 0,1% giá trị khoản gửi.

Đáng chú ý, nhiều ngân hàng thương mại cổ phần đã tham gia xu hướng tăng lãi suất. Trong tháng 10, Bac A Bank có 2 đợt tăng lãi suất vào ngày 9 và 20/10. Techcombank cộng thêm đến 1%/năm cho sản phẩm “Phát Lộc Online” kỳ hạn 3, 6 và 12 tháng. GPBank cộng thêm 0,8%/năm cho tiền gửi có kỳ hạn. SeABank cộng thêm 0,5%/năm cho khoản tiết kiệm trực tuyến từ 100 triệu đồng, kỳ hạn 6, 12 hoặc 13 tháng.

Tương tự, HDBank, VCBNeo, Vikki Bank, NCB và GPBank cũng nâng lãi suất gửi tiết kiệm từ 0,1% - 0,2%/năm ở nhiều kỳ hạn.

Theo các chuyên gia, việc nhiều ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất huy động trong tháng 10 phản ánh nhu cầu vốn trung và dài hạn đang gia tăng, đặc biệt trong bối cảnh chu kỳ giải ngân tín dụng mùa cao điểm cuối năm và sức mua phục hồi.

Mặc dù xu hướng tăng lãi suất đang diễn ra tại nhiều ngân hàng, nhưng các chuyên gia cho rằng mặt bằng lãi suất vẫn đang ở mức thấp, tuy nhiên vẫn đủ sức “hấp dẫn” người gửi tiền. Hiện, lãi suất tiền gửi VND bình quân của các ngân hàng ở mức 0,1-0,2%/năm đối với tiền gửi không kỳ hạn và dưới 1 tháng; 3,3-4%/năm cho kỳ hạn 1-6 tháng; 4,6-5,5%/năm cho kỳ hạn 6-12 tháng; 4,9-6,1%/năm cho kỳ hạn 12-24 tháng; và 6,9-7,3%/năm cho kỳ hạn trên 24 tháng.

Với diễn biến CPI 9 tháng năm 2025 tăng 3,27% so với cùng kỳ, lạm phát cơ bản tăng 3,19%, lãi suất tiền gửi ngân hàng hiện vẫn ở mức thực dương, nghĩa là cao hơn tỷ lệ lạm phát, giúp người gửi tiền không chỉ bảo toàn giá trị đồng tiền mà còn có lãi thực. Ngoài ra, quyền lợi của người gửi tiền vẫn được bảo đảm thông qua chính sách bảo hiểm tiền gửi hiện hành.

Trong bối cảnh kinh tế trong và ngoài nước nhiều biến động, đây vẫn là những lý do chính giúp dòng tiền khu vực dân cư tiếp tục chảy mạnh vào các ngân hàng. Theo số liệu của NHNN, tính đến hết tháng 7, tiền gửi dân cư tiếp tục lập đỉnh mới, đạt gần 7,75 triệu tỷ đồng, tăng 9,68% so với đầu năm. Riêng trong tháng 7, tiền gửi cư dân tăng thêm khoảng 54.087 tỷ đồng.

Ngân hàng chạy đua với thanh khoản

Nhiều ý kiến cho rằng, từ nay đến cuối năm, nhiều yếu tố có thể tạo áp lực lên lãi suất huy động. Trước hết, nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp để mở rộng sản xuất, phục vụ tiêu dùng dịp cao điểm cuối năm sẽ buộc các ngân hàng phải tăng cường huy động để đáp ứng.

Bên cạnh đó, nhu cầu chi tiêu và tâm lý tiết kiệm của người dân cũng tác động đến dòng tiền gửi khi người dân rút tiền ra phục vụ mua sắm, khiến ngân hàng phải cạnh tranh quyết liệt hơn để hút vốn. Trong đó, áp lực chủ yếu dồn vào các kỳ hạn từ 6 tháng trở lên, bởi lãi suất ngắn hạn vẫn được NHNN hỗ trợ thông qua thị trường liên ngân hàng.

Cũng theo Bộ phận Phân tích Kinh tế và Thị trường Tài chính của Techcombank, NHNN đang tích cực hỗ trợ, điều tiết thanh khoản thông qua kênh nghiệp vụ thị trường.

"Chúng tôi duy trì dự báo lãi suất liên ngân hàng sẽ biến động trong vùng 4 - 5% cho tới cuối năm. Bên cạnh đó, lãi suất kỳ hạn 6 tháng của nhóm 14 ngân hàng thương mại lớn được dự báo chỉ tăng nhẹ khoảng 20 điểm cơ bản, nhưng vẫn duy trì ở vùng thấp để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế", nhóm phân tích đánh giá.

Tại buổi công bố kết quả kinh doanh quý III và 9 tháng 2025, ông Vũ Minh Trường, Giám đốc Khối Nguồn vốn và Thị trường Tài chính của VPBank nhận định, tình trạng “tín dụng tăng nhanh hơn huy động” kéo dài gây áp lực lên thanh khoản và lãi suất trong thời gian tới.

Phân tích cụ thể hơn, ông Trường cho hay, tăng trưởng tín dụng của hệ thống đạt khoảng 12,5%, trong khi tăng trưởng huy động là 9,6%. Tương tự, so với cùng kỳ tháng 9/2024, tín dụng tăng gần 19% trong khi huy động tăng khoảng 16%.

“Điều này dẫn đến tỷ lệ cho vay trên huy động (LDR) của hệ thống hiện đang ở mức tương đối cao, khoảng 98% nếu chỉ tính trên thị trường 1. Áp lực tăng lãi suất hiện nay là rất rõ ràng”, đại diện VPBank nhấn mạnh.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện tại, vẫn có một số yếu tố tích cực giúp giảm bớt áp lực tăng lãi suất trong thời gian tới. Đại diện VPBank cho rằng, hiện lãi suất huy động bình quân trên thị trường dao động quanh ngưỡng 5,8%. Nếu tăng nhẹ lên khoảng 6% trong khi lãi suất điều hành của Fed giảm xuống dưới 3,5%, chênh lệch lãi suất giữa VND và USD có thể duy trì quanh ngưỡng 2,5%-3% trong 6 tháng tới. Đây là mức chênh lệch phù hợp để tỷ giá duy trì ổn định, đồng VND không mất giá quá nhiều so với USD.

"Mặc dù kịch bản này còn phụ thuộc vào diễn biến chính sách của Fed, song điều đó cũng cho thấy áp lực tăng lãi suất đối với VND có thể giảm dần", ông Trường đánh giá.

Cùng với đó, việc thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng cũng được cho là sẽ giúp dòng vốn ngoại gia tăng, từ đó tăng nguồn cung vốn trên thị trường. Theo ước tính của nhiều tổ chức quốc tế, lượng vốn từ các quỹ đầu tư, đặc biệt là các quỹ ETF, có thể chảy vào Việt Nam trong năm 2026 từ 1-5 tỷ USD.

Huyền Anh