Áp thuế tiêu thụ đặc biệt cho game online: Lo thiếu công bằng, tạo điều kiện cho game xuyên biên giới

Tại buổi họp báo chiều 30/3, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, hiện tại, Bộ Tài chính đang lấy ý kiến đối tượng chịu tác động về việc lập đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Trong đó, dự án Luật đề nghị đưa dịch vụ trò chơi điện tử trực tuyến vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB).

Nhiều quốc gia có chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển game

Bộ Tài chính đánh giá ngành này có doanh thu lớn, lợi nhuận cao so với loại hình kinh doanh khác, thu hút mọi độ tuổi, đặc biệt là giới trẻ. Do đó, Bộ Tài chính cho rằng cần thiết nghiên cứu tính thuế TTĐB với game online để định hướng tiêu dùng.

Tại Hội thảo đóng góp ý kiến về đề nghị xây dựng Dự án Luật Thuế TTĐB (sửa đổi), được tổ chức ngày 30/3, đại diện các doanh nghiệp đều cho rằng, hiện nay không có bất kỳ quốc gia nào áp thuế cho trò chơi điện tử trực tuyến, trái lại, nhiều nước đang có các chính sách ưu đãi, khuyến khích phát triển cho ngành này. Vì vậy, những quốc gia này có rất nhiều chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển ngành công nghiệp trò chơi trực tuyến.

Ông Lã Xuân Thắng, Giám đốc phát hành trò chơi trực tuyến của VNG dẫn chứng ở các quốc gia như Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Pháp và nhiều nước khác, trò chơi trực tuyến không chỉ được thừa nhận như là một ngành kinh tế quan trọng, mà còn được xác định là mũi nhọn đề xuất khẩu văn hóa ra thế giới.

Tương tự, một số quốc gia khác như Singapore, Các tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất (UAE)... cũng đã có nhiều sáng kiến, chính sách thu hút các tập đoàn, các công ty game đến đặt trụ sở và hoạt động. Trong khi đó, ngành game tại Việt Nam đang chịu nhiều định kiến xã hội.

Theo các doanh nghiệp, thực tế nhiều game online hiện nay đang được xây dựng theo hướng vừa chơi vừa học. Bên cạnh đó, hầu hết các game khi đưa ra thị trường phải được thẩm định nội dung bởi cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành, đảm bảo các yêu cầu về yếu tố nội dung, trò chơi trực tuyến và có sự phân loại độ tuổi rất rõ ràng, khuyến cáo người dùng trước khi sử dụng.

“Do vậy cần có đánh giá nhiều chiều, tác động nhiều mặt khi quyết định đánh thuế TTĐB với game online”, ông Đậu Anh Tuấn, Phó tổng thư ký VCCI kiến nghị.

Nhìn ở góc độ đánh giá tác động của game online, TS.Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế nêu quan điểm: Ở trong khu vực ASEAN, ngành game của Việt Nam không phải là phát triển mạnh nên thực sự  thu thuế từ các công ty game không phải là lớn. Vì vậy, cơ quan quản lý cần cân nhắc đến việc đề nghị đưa dịch vụ trò chơi điện tử trực tuyến vào đối tượng chịu thuế TTĐB.

Lo bảo hộ ngược cho doanh nghiệp nước ngoài

Một vấn đề khác cũng được các doanh nghiệp đưa ra đó là việc áp dụng thuế TTĐB cho game online sẽ là một hình thức bảo hộ ngược cho các doanh nghiệp game nước ngoài.

Trường hợp bị áp thêm thuế TTĐB thì những game do các công ty trong nước cung cấp sẽ bị đội giá lên cao. Người chơi sẽ chuyển sang chơi game do các công ty có trụ sở ở nước ngoài cung cấp vì có giá rẻ hơn hẳn.

"Việc này dẫn đến hai hệ lụy. Thứ nhất là, không đạt được mục đích khi áp thuế là hạn chế người chơi game. Thứ hai là, doanh thu, lợi nhuận của doanh nghiệp trong nước, hoạt động phù hợp với pháp luật Việt Nam sẽ bị giảm mạnh, không thể đóng góp cho nền kinh tế số và ngành công nghiệp phần mềm của Việt Nam như kỳ vọng của Chính phủ", ông Thắng nêu quan điểm.

Đồng tình, ông Lê Xuân Hòa, Phó chủ tịch VINASA nhận định: “Game không phép, game xấu đang tạo ra các ảnh hưởng xấu vẫn hoạt động tại Việt Nam và làm ảnh hưởng đến các game tốt được cấp phép. Nếu tiếp tục chịu thêm thuế TTĐB thì thị trường game tốt sẽ bị thu hẹp, giống như chúng ta bảo hộ ngược, tạo điều kiện cho game xấu, game lậu có mảnh đất màu mỡ phát triển. Như vậy, vô hình trung tiếp tục đẩy nhà phát hành game Việt chuyển hướng ra nước ngoài để hưởng ưu đãi".

Còn theo ông Nguyễn Xuân Cường, Chủ tịch Hội thể thao điện tử giải trí Việt Nam, các doanh nghiệp phát triển game triển khai tại Việt Nam phải tuân thủ nhiều thủ tục hành chính, giấy phép, nghĩa vụ nộp thuế (VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế nhà thầu). Tuy nhiên, hiện chúng ta chưa có nhiều biện pháp hữu hiệu để quản lý các dịch vụ xuyên biên giới.

"Các doanh nghiệp trong nước đang chịu nhiều thiệt thòi so với các dịch vụ xuyên biên giới, nếu áp thuế TTĐB thì không khác nào chúng ta đang bảo hộ cho doanh nghiệp nước ngoài", ông Cường nhấn mạnh.

Đóng góp ý kiến vào nội dung trên, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Phan Đức Hiếu nêu quan điểm: Khi đề xuất đưa dịch vụ trò chơi điện tử trực tuyến vào đối tượng chịu thuế TTĐB cần nhìn nhận là liệu mục tiêu đặt ra có đạt được hay không: "Mục tiêu của việc hạn chế nghiện game là cần thiết nhưng ngoài biện pháp thuế ra còn biện pháp nào tốt hơn, rẻ hơn, ít tác động hơn, cũng như thúc đẩy ngành game phát triển nào không?".

Đặc biệt là với sự phát triển của ngành game Việt Nam thì liệu có thu được từ thuế hay không và có kiểm soát được game truyền lậu vào Việt Nam không?

Theo ông Hiếu, thách thức lớn nhất hiện nay là kiểm soát game từ nước ngoài vào Việt Nam thông qua dịch vụ xuyên biên giới. Do đó, cơ quan soạn thảo có thể nghiên cứu đánh thuế đối với các công ty, doanh nghiệp nước ngoài sản xuất, phát hành game xuyên biên giới vào Việt Nam.

Thanh Hoa